اولین و مهمترین پیامد روند جدید شکلگرفته در حمله موشکی و راکتی به پایگاههای نظامی آمریکا در سوریه را میتوان بهعنوان از میان رفتن حصار امنیتی برای نظامیان این کشور مورد ارزیابی قرار داد.
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، با نزدیک شدن هرچه بیشتر به زمان پایان بحران سوریه، بهنظر میرسد عقربههای ساعتها بیش از هر زمان دیگری برای خروج نظامیان آمریکایی در حال کوک شدن است. در سالهای بعد از 2014 نیروهای آمریکایی با بهرهگیری از شبهنظامیان وابسته به حزب اتحادیه دموکراتیک (PYD) بر بخشهایی از شمال سوریه کنترل پیدا کردند و پایگاههای نظامی جدید را در این مناطق تأسیس کردند، در این میان نکته قابل توجه برای آمریکاییها این بود که آنها برای سربازان خود و دیگر نیروهای موسوم به «ائتلاف بینالمللی ضدداعش» نوعی حصار امنیتی قائل بودند.
هرچند طی سالهای اخیر، نیروهای نظامی آمریکایی حمایت نیابتی از نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) را ادامه دادهاند اما روند جدید تحولات در مرزهای سوریه نشانگر آن است که نظامیان این کشور، طی ماههای گذشته وضعیتی متفاوت از تهدیدات امنیتی و مقاومت گروههای سوری را تجربه کردهاند و احتمالاً این روند طی ماههای آینده نیز گسترش بیشتری پیدا خواهد کرد. در گذشته تصور چنین بود که تحت هر شرایطی نظامیان آمریکایی و ائتلاف از تهدیدات و حملات مصون هستند اما در میانه تحولات جدید، بهویژه بعد از حملات هوایی تروریستهای آمریکایی به نیروهای مقاومت در منطقه ابوکمال، واقع در مرزهای میان عراق و سوریه، شاهد چرخشی بزرگ در معادلات هستیم.
تنها در فاصله یک روز پس از حملات نظامیان آمریکایی به پایگاه نیروهای مقاومت در اواخر ماه گذشته میلادی (ژوئن)، پایگاه آمریکا در میدان نفتی العمر در شرق سوریه مورد حمله موشکی قرار گرفت. در چند روز اخیر نیز گزارشها حاکی از آن هستند که بارها آژیر خطر در میدان نفتی «العمر» در شرق «دیرالزور» که محل استقرار پایگاه نظامی آمریکاییهایی است، به صدا در آمده است.
همچنین، شواهد امر حاکی از آن است که همزمان با این حمله به نیروهای آمریکایی در دیرالزور در میدان گازی «کونیکو» حمله شده است. با این اوصاف، اکنون استدلال اصلی نوشتار حاضر این است که روند موجود در تغییر معادلات در سوریه نشانگر آن است که سرنوشت نظامیان آمریکا در کشور سوریه نیز در مسیر تبدیل شدن به وضعیت آنها در کشور عراق قرار گرفته است و این روند در آینده نزدیک دگرگون شدن معادلات میدانی سوریه را در پی خواهد داشت؛ در راستای پرداختن به این استدلال نیز میتوان سه محور مهم را مطرح کرد؛
ازمیانرفتن حصار امنیتی نظامیان آمریکایی در سوریه
اولین و مهمترین پیامد روند جدید شکلگرفته در حمله موشکی و راکتی به پایگاههای نظامی آمریکا در سوریه را میتوان بهعنوان از میان رفتن حصار امنیتی برای نظامیان این کشور مورد ارزیابی قرار داد. نظامیان آمریکایی در وضعیت جدید نهتنها توانایی حراست از خود در برابر حملات را ندارند، بلکه در آینده با موضوع مهم ماندن یا رفتن از مرزهای سوریه مواجه خواهند شد. اگر در گذشته مسئله خروج نظامیان آمریکایی از سوریه، صرفاً تصمیم داخلی تلقی میشد که رئیسجمهور مستقر در کاخ سفید میبایست پیرامون آن موضع بگیرد؛ در وضعیت جدید خروج واشنگتن از این کشور به یک اجبار تبدیل شده است، بدین معنا که آمریکاییها دیگر در سوریه هیچ حاشیه امنیتی ندارند و باقی ماندن آنها در پایگاههای نظامی خود، همراه با صرف هزینههای جانی و مالی قابل توجه خواهد بود، همین امر موجب شده است ناقوسها برای پایان حضور نظامیان آمریکایی از مناطق شمالی سوریه از هماکنون به صدا در آید.
کمرنگشدن هماهنگی میان روسیه و آمریکا در سوریه
یکی دیگر از ابعاد مهم در تحلیل حمله نیروهای مقاومت به پایگاه نظامیان آمریکایی کمرنگ شدن سطح هماهنگی میان مسکو و واشنگتن در سوریه است. هرچند آمریکا و روسیه در تمامی سالهای بعد از آغاز بحران سوریه در 2011 تا کنون، همکاری محسوس و مشترک قابلتوجهی نداشتهاند اما همواره بهنوعی احترام متقابل و هماهنگی نانوشته میان دو طرف در ارتباط با رعایت حریم امنیت برای نظامیان یکدیگر وجود داشته است، همین امر همواره عاملی بازدارنده برای عدم هدف قرار گرفتن پایگاه نظامیان آمریکایی در سوریه بوده است اما اکنون در روند جدید تحولات سوریه بهنظر میرسد این رویکرد از سوی مسکو با دولت بایدن تعدیل شده و اکنون هماهنگی میان دو طرف به حداقل ممکن کاهش پیدا کرده است.
کُردهای سوریه؛ بیپناهتر از هر زمان دیگری
کردهای سوریه بدون تردید مهمترین بازیگرانی هستند که از ماندن یا خروج نظامیان آمریکایی در سوریه متأثر خواهند شد. طی سالهای بعد از 2014 کردها موجودیت خود را در عرصه میدانی تحولات سوریه، بهصورت تمام و کمال به آمریکا وابسته کردهاند اما در نقاط حساس تاریخی شاهد بودهایم که واشنگتن در برابر حملات ترکیه، هیچگاه از آنها حمایت بهعمل نیاورده و بهعبارتی به آنها خیانت کرده است اما انگار کردها قصد نداشتند و ندارند از تاریخ درس بگیرند و به این نکته پی ببرند که واشنگتن هیچگاه حامی و حافظ آنها نخواهد بود.
اگر در گذشته چنین تصور میشد که آمریکاییها میتوانند از آنها دفاع کنند، اکنون امنیت خود نظامیان آمریکایی نیز تضمینشده نیست. شاید بهعبارت روشنتر این نکته را بتوان ارائه کرد که اکنون آمریکاییها بیش از کردها نگران امنیت خود هستند، لذا ضروری بهنظر میرسد که کردهای سوریه در مواضع خود در وابسته کردن امنیتشان به واشنگتن تجدیدنظر کنند و همکاری و گفتگو با حکومت مرکزی را پیش بگیرند.
تسنیم